Περιεδρικό απόστημα συμπτώματα θεραπεία αντιβίωση

Το περιεδρικό απόστημα αποτελεί μια φλεγμονή στην περιοχή γύρω από τον πρωκτό, η οποία αποτελεί συχνά την αρχική εκδήλωση ενός περιεδρικού συριγγίου. Αν και η θεραπεία του περιεδρικού αποστήματος είναι συνήθως μια απλή διάνοιξη (παροχέτευση), η θεραπεία του περιεδρικού συριγγίου που θα δημιουργήσει μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη και σε αυτό να παίξει ρόλο και το σημείο και ο τρόπος διάνοιξης του αποστήματος. Οπότε ακόμα και η απλή επέμβαση ενός αποστήματος καλό είναι να γίνεται από εξειδικευμένους χειρουργούς πρωκτού.

Περιεδρικό απόστημα ταξινόμηση

Σύμφωνα με του χώρους που προκύπτουν από την ανατομική διάταξη, διακρίνονται 4 τύποι ορθοπρωκτικού αποστήματος:

1.    περιπρωκτικό απόστημα

2.    ευθυϊσχιακό απόστημα

3.    διασφιγκτηριακό απόστημα

4.    υπερανελκτήριο απόστημα

Η διάκριση αυτή είναι σημαντική και πρέπει να γίνεται πριν οποιαδήποτε παρέμβαση καθώς τόσο η κλινική εικόνα όσο και η αντιμετώπιση μπορεί να διαφέρει κατά περίπτωση.

Η διάγνωση ενός περιπρωκτικού περιεδρικού αποστήματος (της πλέον συχνής μορφής αποστήματος) συνήθως δεν έχει δυσκολίες, αφού εκδηλώνεται ως επιφανειακή, εμφανής, επώδυνη διόγκωση στην πρωκτική χώρα, συνοδευόμενη ή όχι από συστηματικά σηπτικά φαινόμενα (εμπύρετο, λευκοκυττάρωση). Το άλγος επιδεινώνεται με τις κενώσεις και την καθιστική θέση. Η κλινική εξέταση αποκαλύπτει περιοχή με ερυθρότητα, με σκληρία, ευαισθησία και μερικές φορές κλυδασμό.

Ένα ευθυϊσχιακό απόστημα συνήθως είναι μεγαλύτερο καθώς επεκτείνεται προς τον «ευένδοτο» λιπώδη ιστό, ο οποίος αφθονεί στον ευθυϊσχιακό βόθρο, ενώ ταυτοχρόνως είναι δυνατόν να εκδηλώνεται με λιγότερα κλινικά σημεία, σε σχέση με το περιπρωκτικό απόστημα.

Η ύπαρξη δυσουρικών ενοχλημάτων υποδηλώνει την ύπαρξη διασφιγκτηριακού ή υπερανελκτηρίου αποστήματος. Ιδιαιτέρως, το διασφιγκτηριακό είναι δυνατόν να προκαλεί έντονα ενοχλήματα και κυρίως άλγος παρόλο που είναι μικρό σε μέγεθος.

Απεικόνιση και διάγνωση περιεδρικού αποστήματος

Η διάγνωση του αποστήματος είναι κλινική στις περισσότερες των περιπτώσεων. Ωστόσο σε περιπτώσεις όπου τα κλινικά σημεία είναι δυσανάλογα σε σχέση με τα συμπτώματα, οι απεικονιστικές μέθοδοι είναι δυνατόν να προσφέρουν σημαντική βοήθεια. Στην απεικόνιση της ορθοπρωκτικής φλεγμονής συνεισφέρουν δύο μέθοδοι: το ενδοορθικό υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία.

Το ενδοορθικό υπερηχογράφημα προσφέρει την δυνατότητα τόσο της διαγνώσεως της ύπαρξης αποστήματος σε περιπτώσεις όπου κλινικά υπάρχει αμφιβολία, όσο και του εντοπισμού του ως προς τον σφιγκτηριακό μηχανισμό. Ωστόσο δεν θεωρείται απαραίτητη εξέταση, καθόσον στις περισσότερες των περιπτώσεων η διάγνωση τίθεται ευκόλως με την κλινική εξέταση.

Η μαγνητική τομογραφία παρέχει τις ίδιες εν γένει πληροφορίες, αλλά θεωρείται περισσότερη ευαίσθητη στον εντοπισμό βαθέων αποστημάτων στον ευθυϊσχιακό βόθρο και πάνω από τους ανελκτήρες μύες, ως προς το ενδοορθικό υπερηχογράφημα.

Οι ίδιες αυτές εξετάσεις χρησιμοποιούνται επίσης στη χαρτογράφηση και εντόπιση των συριγγίων της περιοχής που είτε συνυπάρχουν είτε δημιουργούνται μετά από κάποιο απόστημα.

Θεραπεία περιεδρικού αποστήματος

Η θεραπευτική αντιμετώπιση ενός ορθοπρωκτικού αποστήματος συνίσταται στην διάνοιξη και παροχέτευση του (όπως ισχύει για τα περισσότερα αποστήματα). Τα περιπρωκτικά και ευθυϊσχιακά αποστήματα είναι δυνατό να παροχετευθούν με τοπική αναισθησία σε επίπεδο εξωτερικού ιατρείου συνήθως όμως γίνεται υπό γενική αναισθησία τόσο λόγω του πόνου όσο και για να ελεγχθεί καλύτερα η περιοχή στην περίπτωση που συνυπάρχουν παθολογικές καταστάσεις. Η τομή παροχετεύσεως οφείλει να εκτελείται όσο το δυνατόν πλησιέστερα στον πρωκτικό δακτύλιο και όχι κατ’ανάγκη στο σημείο εντονότερου κλυδασμού (σημείο μέγιστης διόγκωσης) ώστε εάν αργότερα δημιουργηθεί συρίγγιο, η πορεία του είναι βραχύτερη (έχει δηλαδή μικρότερο μήκος) οπότε διευκολύνεται η χειρουργική αντιμετώπιση του. Βλεπε βιντεο.

Είναι σημαντικό το σημείο διανοίξεως να παραμείνει ανοικτό για αρκετό χρονικό διάστημα, ώστε να επιτευχθεί η πλήρης παροχέτευση του αποστήματος. Αυτό είναι εφικτό με την διενέργεια ελλειπτικής τομής ή σταυροειδούς τομής με αφαίρεση των γωνιών του δέρματος. Παρ’όλα αυτά επαρκής παροχέτευση σημαίνει παραμονή ανοικτής της τομής και όχι κατ’ανάγκη διενέργεια μεγάλης τομής. Η χρήση παροχετεύσεων σπανίως είναι απαραίτητη, ενώ η τοποθέτηση γαζών δίκην πωματισμού συχνά εμποδίζει την παροχέτευση. Η αντιμετώπιση μεγάλων ή «πεταλοειδών» αποστημάτων απαιτεί γενική αναισθησία και πιθανές επιπρόσθετες τομές εκατέρωθεν για να καλύψουμε όλη την έκταση της αποστηματικής κοιλότητας.

Αντιβίωση για περιεδρικό απόστημα

Ο ρόλος των αντιβιοτικών πρέπει να θεωρείται επικουρικός και οι ενδείξεις χορηγήσεως τους θα πρέπει να περιορίζονται   στις   κατωτέρω   περιπτώσεις:   α) καρδιακή   βαλβιδοπάθεια,   β) σακχαρώδης   διαβήτη  γ) ανοσοκαταστολή, δ) εκτεταμένη περιοχική φλεγμονή (cellulitis) ή ε) ύπαρξη προθέσεως (ξένα υλικά που έχουν εμφυτευθεί στο σώμα). Η αρχική χορήγηση αντιβιοτικών με σκοπό την αναμονή αναδείξεως περιοχής κλυδασμού είναι πιθανόν να αποβεί επικίνδυνη, καθώς δυνατόν να οδηγήσει σε επέκταση της φλεγμονώδους διεργασίας διά των προαναφερθέντων ανατομικών επιπέδων.

Δύσκολο περιπρωκτικό απόστημα

Η αντιμετώπιση των υπερανελκτήριων αποστημάτων είναι η πλέον πολύπλοκη και εξαρτάται από την αρχική προέλευση. Εάν αυτή αφορά τον διασφιγκτηριακό χώρο, η παροχέτευση θα πρέπει να επιχειρείται διά του ορθού καθ’ότι παροχέτευση διά του ευθυϊσχιακού βόθρου πιθανόν να οδηγήσει σε υπερσφιγκτηριακό συρίγγιο. Αντιθέτως, εάν η προέλευση αφορά τον ευθυϊσχιακό βόθρο τότε θα πρέπει να αποφεύγεται η διορθική παροχέτευση γιατί έτσι είναι πιθανή η δημιουργία εξωσφιγκτηριακού συριγγίου. Τέλος εάν η προέλευση αφορά την πύελο τότε είναι δυνατό να παροχετευθεί διορθικώς, διατοιχωματικώς ή δια του ευθυϊσχιακού βόθρου. Σημαντικό διαγνωστικό και θεραπευτικό ρόλο στην αντιμετώπιση των περιπτώσεων αυτών διαδραματίζει η αξονική τομογραφία.

Η παροχέτευση ενός ορθοπρωκτικού αποστήματος ακολουθείται από υποτροπή ή δημιουργία συριγγίου σε ποσοστό 37-50% και τούτο διότι η παροχέτευση δεν αποτελεί αιτιολογική θεραπεία της παθήσεως αυτής. Πάντως, τα ποσοστά αυτά είναι σαφώς μικρότερα στην περίπτωση των περιπρωκτικών αποστημάτων, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα. Έχει προταθεί η διενέργεια πρωτογενώς συριγγοτομής μετά την ανεύρεση της ενδοαυλικής επικοινωνίας, ταυτοχρόνως με την παροχέτευση του αποστήματος για την αποφυγή της μελλοντικής δημιουργίας συριγγίου.

Περιπρωκτικό ή περιεδρικό απόστημα συμπέρασμα

Το περιεδρικό απόστημα αποτελεί το γνωστότερο και συχνότερο από μια σειρά αποστημάτων της περιοχής του ορθού και του πρωκτού. Εμφανίζεται συνήθως χωρίς να προϋπάρχει κάποιο παθολογικό αίτιο και χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο και διόγκωση κοντά στον πρωκτικό δακτύλιο. Η θεραπεία του είναι χειρουργική με διάνοιξη και παροχέτευση του πύου. Παρά την ίαση του αποστήματος συχνά δημιουργείται συρίγγιο στην περιοχή αυτή το οποίο θα χρειαστεί επίσης χειρουργική αντιμετώπιση σε δεύτερο στάδιο. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται  στη θεραπεία τόσο του αποστήματος όσο και του μετέπειτα  συριγγίου  λόγω της γειτονίας τους με το σφιγκτήρα για να αποφευχθεί ο κίνδυνος ακράτειας.